Hidroelektrik santrallerden elektrik üretiminde gerilemenin ikinci yılında da devam etmesinden endişe duyulurken, Ekonomi gazetesi’nden Mehmet Kaya’ya konuşan Hidroelektrik Santralları Sanayi İş Adamları Derneği Başkanı Fahrettin Arman hidroelektrik santrallerinden elde edilen elektrik üretimine dair açıklamalarda bulundu.

HESİAD Başkanı Fahrettin Arman’ın yaptığı açıklamaya göre, 2022 yılının son döneminin en kurak yıllarından biri olduğunu anımsattı ve 2023 yılının yağış sezonunun da son 63 yılın en kurak dönemi olarak kayıtlara geçirildiğini ifade etti. Hidroelektrik santralleri olan HES’lerin 2022 yılında toplam enerji üretimi içerisindeki payının yüzde 19’a gerilediğinin altını çizen Hidroelektrik Santralları Sanayi İş Adamları Derneği Başkanı Arman, 2023 yılında ise bu olayın yüzde 15’lere kadar düşmesini de beklediklerini açıkladı.

Bununla beraber, HESİAF Başkanı Fahrettin Arman, 2023 yılının Ocak ayında yaptığı bir açıklamada, Şubat ve Mart aylarının kar yağışını izleyeceklerini ifade etmişti. HESİAD Başkanı Arman, 2022 yılının uzun dönemli yağış ortalamasının yüzde 46 oranında altında olduklarını işaret ederken, bu seviye ile 2022 yılında Hidroelektrik santrallerin elektrik üretimindeki payının da yüzde 19 ila 20 civarında olduğunu da özellikle vurguladı. 2022 yılında yüzde 19 ile 20 arasında olan HES’lerin elektrik üretimi payının 2023 yılı itibarı ile de 2022 yılına nazaran yüzde 5 daha aşağıya düşmesini beklediklerini Ekonomi gazetesinden Mehmet Kaya’ya yaptığı konuşmasında bahsetti.

HES üretimlerinin 2023 yılı itibarı ile yüzde 15’lerde olabileceğine değinen HESİAD Başkanı Arman, 200 yılının Kasım ayı ile 2023 yılının Mart ayını kapsayan 2023 su yılına bakıldığında, son 63 yılın en kurak dönemini gözlemlediklerini aktarırken, uzun yıllar ortalamasının da son derece altında olduklarını belirtti. Bununla beraber, HESAİD Başkanı Fahrettin Arman 2023 yılının HES’ler açısından oldukça zorlu olacağını ve nehir tipi HES’lerde yağmurların anlık artışlarını sağlasa bile genel anlamda büyük fark yaratmayacağını da ifade etti.

“Doğalgaz fiyatları savaş öncesindeki döneme döndü ancak AUF’a 6 ay daha uzatma geldi…”

Diğer bir yandan, barajların beslenmesinde ana etkinin karların yer altı sularını beslemesi olduğunu hatırlatan Başkan Arman, bu yılki yağışların bu süreci karşılamayacağının da yaptığı konuşmasında vurguladı.

Bununla beraber, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu, Rusya ve Ukrayna savaşı nedeniyle petrol, doğalgaz ve kömürde yaşanan fiyat şokunun da sektörü zorlaması amacıyla da Azami Uzlaştırma Fiyat Mekanizması AUF’u oluşturmuştu. Bu mekanizma içerisinde görece daha düşük maliyetli kalan yenilenebilir enerji kaynaklarından üretim yapanların gelirlerinden de havuza aktarılan bu paylarla beraber diğer kaynaklara bağlı üretim yapanlar güçlü bir şekilde desteklenmişti. Azami Uzlaştırma Fiyat Mekanizması uygulama süresi de Mart ayının sonuna kadar yeniden uzatılmıştı.

Hidroelektrik Santralları Sanayi İş Adamları Derneği Başkanı Fahrettin Arman, yenilenebilir enerji üreticisi sayılan HES’lerin AUF mekanizmasından çıkarılmasını talep ettiklerini işaret ederken, ana beklentilerinin AUF dışında tutulması olduğunu belirtti. En azından üretilen enerjiyi serbest piyasada satma imkanı sağlaması için talepte bulunduklarını ifade eden Başkan Fahrettin Arman, bu taleplerinin gerçekleşmediğini de ekledi.

Rusya ve Ukrayna savaşı sonrası yükselen doğalgaz ve kömür fiyatlarından sonra AUF’un geldiğini belirten Başkan Arman, şu an itibarı ile doğalgaz fiyatlarının savaş öncesi döneme döndüğünü ve buna rağmen AUF’a yine 6 aylık uzatma geldiğini söyledi.

Sektöre yatırım yapan firmaların bazılarının ise HES dışında başka kaynaklara dayalı üretimi de bulunduğunu ve finansman sorunlarını grup içerisinde çözdüklerinden de bahseden Başkan Fahrettin Arman, az sayıda firmanın ise doğrudan HES yatırımcısı olduğunu ve bu şirketlerin de faaliyetlerini finanse etmek anlamında son derece güçlük çektiğini de ifade etti. İletim tarifelerindeki yüzde 320’lik artışın üretimin düştüğü bir ortam içerisinde ilave sıkıntıların da var olduğunu işaret eden Hidroelektrik Santralları Sanayi İş Adamları Derneği Başkanı Fahrettin Arman, iletim tarifelerinde yüzde 320’lik bir artış olduğunu ve yalnızca bunun olmadığını aynı zamanda da her türlü maliyetin de arttığını söyledi.

Genel giderlerin, işçiliğin ve iletim bedelleri gibi maliyetlerin de arttığını söyleyen HESİAD Başkanı, buna rağmen gelirlerin ise asla artmadığını söyledi. Yaşanan bu gelir gider dengesizliğinin de sektör için son derece ciddi sorunlar oluşturduğunu ifade etti.